สามเหลี่ยมทองคำ จากแดนฝิ่นสู่ถิ่นชากับ ISUZU MU-X

สามเหลี่ยมทองคำ จากแดนฝิ่นสู่ถิ่นชากับ ISUZU MU-X

ว่ากันว่า แผ่นดินใดก็ตามที่กำหนดอาณาเขตได้เป็นพื้นที่สามเหลี่ยม บริเวณนั้นมักมี ‘ของ’ อย่างเช่นสามเหลี่ยมเบอร์มิวด้าในมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ ก็มีทฤษฎีเรื่องการสาบสูญอย่างลึกลับของเรือและฝูงบินที่ผ่านพื้นที่นั้น พื้นที่สามเหลี่ยมทองคำทางตอนเหนือของประเทศไทยก็เช่นกัน ครั้งหนึ่งเคยมี ‘ของ’ ที่ทำให้อาณาจักรแห่งนี้ตกอยู่ใต้อิทธิพล ความมั่งคั่ง และความมัวเมา

ระยะทางราว 68 กิโลเมตรจากตัวเมืองเชียงรายไปยังสามเหลี่ยมทองคำ อำเภอเชียงแสน คำนวณดูแล้วใช้เวลาขับรถแบบสบายๆ ไม่เร่งรีบก็เพียงชั่วโมงเศษ เราจึงกะเวลาให้ไปถึงตอนพระอาทิตย์ตกดิน เพราะเร็วกว่านั้นก็ร้อนเกินกว่าจะไปยืนดูอะไรๆ ริมแม่น้ำโขง ถึงเวลานั้นทัวร์จีนก็กลับกันไปเกือบหมดแล้ว จึงได้ยืนอย่างสงบตรงตำแหน่งที่แม่น้ำรวกมาบรรจบแม่น้ำโขง เห็นแผ่นดินพม่าอยู่ด้านซ้ายส่วนลาวอยู่ด้านขวา น่าอัศจรรย์แท้

สามเหลี่ยมทองคำในอดีตเป็นแหล่งปลูกฝิ่นและผลิตเฮโรอีนแหล่งใหญ่ของโลก การซื้อขายยางฝิ่นด้วยทองคำทำให้ชื่อ Golden Triangle เป็นที่กล่าวขาน หลังจากกฎหมายกำหนดให้ฝิ่นเป็นของต้องห้าม ชาวบ้านชาวเขาในพื้นที่ก็ยิ่งมองว่าฝิ่นเป็นพืชที่สร้างรายได้มหาศาลเพราะลักลอบซื้อขายกันราคาสูง จนกระทั่งโครงการในพระราชดำริของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีได้เข้ามามีบทบาท เปลี่ยนไร่ฝิ่นกลายเป็นพืชเมืองหนาว ชาวบ้านมีชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น เรื่องราวเหล่านี้กลายเป็นบันทึกประวัติศาสตร์ที่รวบรวมและจัดแสดงไว้ใน ‘หอฝิ่น อุทยานประวัติศาสตร์สามเหลี่ยมทองคำ’ ซึ่งเปิดให้นักท่องเที่ยวนับแสนคนต่อปีเข้าชมนิทรรศการ เด็กๆ ได้เรียนรู้ว่าฝิ่นทำจากอะไร เห็นอุปกรณ์สูบฝิ่นรูปร่างต่างๆ สงครามฝิ่นและผลกระทบที่มีต่อประเทศไทย รวมถึงผลร้ายจากการสูบฝิ่น หอฝิ่นแห่งนี้จัดสร้างและดำเนินงานโดยมูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ตั้งอยู่ห่างจากสามเหลี่ยมทองคำไปเพียง 10 กิโลเมตร ต้องขับรถไปดูให้ได้นะคะ

นอนค้างสักคืนริมแม่น้ำโขง เราเลือก ‘พักพิงริมโขง’ โรงแรมเล็กๆ ขนาดไม่กี่ห้อง ที่มีเจ้าของเป็นผู้ดูแลเปิดห้องหับและบริการอาหารเช้าให้แขกด้วยตัวเอง รุ่งเช้าก็ขับ ISUZU MU-X คันเก่งย้อนลงมาตามทางหลวงหมายเลข 1016 มุ่งหน้าไปยังอำเภอแม่จัน บริเวณนี้ไปจนจรดดอยแม่สลองในเขตอำเภอแม่ฟ้าหลวงเป็นแหล่งปลูกชาชั้นดี มีโรงงานชาอยู่หลายแห่ง เช่น ไร่ชาเหยงหงษ์ ไร่ชาวังพุดตาล ไร่ชาหงษ์ฝู่ ไร่ชา101 เราเลือกแวะที่ไร่ชาฉุยฟง แม่จัน ไม่เพียงเพราะเป็นไร่ชาแรกที่เจอหากขับมาจากเชียงแสน แต่ยังเป็นไร่ชาขั้นบันไดชนะเลิศการประกวดที่มีร้านน้ำชาเก๋ๆ บนยอดเขา ให้เรานั่งชิลชมวิวรับอากาศสบาย เลือกจอดรถให้ถูกเนินนะคะ ฝั่งขวา (เราแอบเรียกฝั่งคาว) เป็นอาคารร้านอาหารว่าง บริการขาหมู-หมั่นโถวชาเขียว ปอเปี๊ยะ ขนมจีบ ปีกไก่ทอด และสปาเก็ตตี้หมูที่ใช้บะหมี่เหลืองเส้นกลมแทน ส่วนเนินฝั่งซ้าย (ฝั่งหวาน) เป็นร้านน้ำชาและของที่ระลึก มีเค้กและไอศกรีมอร่อยๆ ให้รับประทานคู่ชาเขียวร้อนและเย็น สำหรับไร่ชาฉุยฟง พญาไพรนั้นต้องขับขึ้นเขาไปอีก 46 กิโลเมตร มีโรงงานชาและที่พักบริการนักท่องเที่ยวอยู่ด้วยกัน

อย่าปล่อยตัวปล่อยใจนานเกินเพราะต้องเดินทางต่อขึ้นดอยแม่สลองกันก่อนฟ้าจะมืด หมู่บ้านสันติคีรีเป็นชุมชนจีนฮ่อราว 800 ครัวเรือนที่มีรายได้จากการปลูกชาอู่หลงและให้บริการที่พักแก่นักท่องเที่ยว อย่าได้นึกภาพว่าจะกันดารห่างไกลความเจริญเชียว ทั้งโบสถ์ มัสยิด ธนาคาร และสัญญาณ 3จี มีให้ครบ แต่กว่าจะขึ้นไปถึง หมุนพวงมาลัย 180 องศาหักศอกซ้ายทีขวาที ถ้าไม่ได้มีเครื่องยนต์ระดับ ISUZU Ddi VGS Turbo และช่วงล่างแบบคอยล์สปริงทั้ง 4 ล้อกับโช้คอัพแก๊ส ไม่แนะนำให้ลุยขึ้นเขาแบบนี้เด็ดขาด

เช้าๆ อากาศบนดอยหนาวจับใจ ถ้าไม่อยากดูพระอาทิตย์ขึ้นไม่ต้องรีบตื่นก็ได้ ตลาดชาวเขาตรงสามแยกหน้าโรงเรียนสันติคีรีนั้นคึกคักตั้งแต่เช้าไปจนเกือบเที่ยง สินค้าที่นำมาจำหน่ายเป็นผักสดจากไร่ แครอต มันเทศ ขิง สมุนไพร น้ำผึ้งป่า บวบและน้ำเต้า อาหารขึ้นชื่อบนดอยคือหมูน้ำค้าง ปีหนึ่งจะทำได้ครั้งเดียวคือหน้าหนาว เพราะต้องนำหมูสามชั้นหมักเกลือให้เค็มจัด นำไปตากน้ำค้างและลมในคืนที่หนาวจัด เก็บไว้รับประทานได้นานหลายเดือน เวลาจะรับประทานก็นำไปต้มเพื่อลดความเค็มหรือนึ่งให้นิ่ม ก่อนเอาไปทอดอีกครั้งให้หอม บ้านเราพอเห็นชั้นไขมันหนาๆ แล้วยอมแพ้ แค่ขาหมูหมั่นโถวอีกชามก็จุกแล้ว

ว่าจะไม่ซื้อแล้วเชียว แต่แวะไปตรงไหนก็โดนกวักมือเรียกให้ไปนั่งชิมน้ำชาถ้วยแล้วถ้วยเล่า ชาอู่หลงก้านอ่อน ชายอดน้ำค้าง ชาสี่ฤดู ชาหอมหมื่นลี้ ตรุษจีนปีนี้เลยมี ‘ของ’ ไปแลกอั่งเปาจากผู้ใหญ่เพียบ

ที่ตั้ง

หอฝิ่น อุทยานประวัติศาสตร์สามเหลี่ยมทองคำ
อ.เชียงแสน เชียงราย
พิกัด N20.364753 E100.073722
โทรศัพท์ 0-5378-4444-6
อัตราเข้าชม 150 บาท
เวลาทำการ ทุกวันเว้นวันจันทร์ 8.30 – 16.00 น.

ไร่ชาฉุยฟง
อ.แม่จัน เชียงราย
พิกัด N20.203338 E99.824197
โทรศัพท์ 0-5377-1563